Professor of Migration Law
Met deals beweegt Europa zijn buurlanden ertoe dat zij migranten en vluchtelingen ver weg houden. Dit externaliseringsbeleid richt zich bijvoorbeeld op Niger, Tunesië, Egypte, Turkije en Servië. Europa kijkt weg van mensenrechtenschendingen aldaar.
Akkordjes met louche onderaannemers, De Groene Amsterdammer 9 oktober 2025, p. 32-39
Thomas Spijkerboer, hoogleraar migratierecht aan de Universiteit Gent, onderzocht samen met een team van lokale experts en onderzoekers wat de gevolgen zijn van de deals die Europa sluit met vooral Afrikaanse landen.
Het idee is dat vluchtelingen zo ver mogelijk van de Europese grenzen worden opgevangen en tegengehouden. Daarom helpt Europa met het opzetten van lokaal vluchtelingenbeleid in landen als Egypte, Niger, Servië en Tunesië — en neemt het het daarbij niet altijd zo nauw met de mensenrechten.
De eerste deal werd in 2016 gesloten met Turkije, en die geldt nog altijd als een groot succes. Maar klopt dat beeld wel? En wat zijn de gevolgen van dat Europese ‘helpen’? Wat doet bijvoorbeeld de Tunesische dictator Saied met dat geld?
Productie: Kees van den Bosch en Simon van den Oever.
In S.S., the European Court of Human Rights declared an application about a Libyan pullback inadmissible. One may be critical of this, but after the Court’s case law from the last decade this decision can come as no surprise. However, in a final passage the Court tries to respond to the disappointment it expects from the applicants. In doing so, the Court produces a simulacrum of a human rights ruling: it offers the signs of human rights but in the same gesture short-circuits the application of the Convention. An analysis inspired by Jean Baudrillard’s Simulacres et simulation (1981).
Disneyland Strasbourg: S.S. and others v Italy (12 June 2025), Strasbourg Observers 9 July 2025
Nog verdere perfectionering van het grensbewakingsbeleid staat hoog op allerlei agenda’s. Maar waarschijnlijk is het juist die perfectionering die het aantal op zee omgekomen migranten gestaag heeft laten stijgen.
Nederlands Juristenblad 2024 (36), p. 2985
Anna van Rijswijk (1841-1922) was een van de vele straatarme Amsterdamse vrouwen die zich tijdens de smerige negentiende eeuw uit de goot omhoog werkten en zorgden dat hun kinderen het beter hadden dan zij. Anna onderhield vanuit een kelder in de Haarlemmerstraat haar gezin (van zes kinderen, waarvan drie als baby overleden) door groente te verkopen. Haar kinderen woonden als volwassenen in hygiënische huizen, haar kleinkinderen gingen naar school, haar achterkleindkinderen gingen naar de universiteit. Ik ben een achter-achterkleinzoon, en ik ben haar heel erg veel verschuldigd. Vrouwen als zij maakten Amsterdam de stad die het nu is. Een ode.
Ode aan Anna van Rijswijk, Vrouwen van Amsterdam, Amsterdam Museum 2024
De nieuwe regering wil het hoger beroep in vreemdelingenzaken afschaffen. Het werd in 2001 ingevoerd om drie redenen: (1) om de doorlooptijd van bij de rechtbank aanhangige zaken te verkorten; (2) als snelle en effectieve manier om uiteenlopende jurisprudentie op één lijn te krijgen; en (3) om het voor de staatssecretaris mogelijk te maken om op te komen tegen onwelgevallige uitspraken van de rechtbank. Afschaffing van het hoger beroep doet dit teniet.
Verblijfblog, 3 juli 2024
In het Hoofdlijnenakkoord 2024 – 2028 beloven de PVV, VVD, NSC en BBB ‘het strengste toelatingsregime voor asiel en het omvangrijkste pakket voor grip op migratie ooit’. Verblijfblog bespreekt de belangrijkste maatregelen in een serie blogs. Het derde blog gaat over de (her)invoering van een zogenoemd ‘tweestatusstelsel’.
Verblijfblog, 28 juni 2024
De rust is voorlopig weergekeerd, maar de ME in Nederlandse universiteitsgebouwen: het was even wennen. De publieke discussie blijft echter turbulent, en nogal schematisch. De ene kant van het spectrum eist op hoge toon een academische boycot van Israël, een veroordeling van Israël, en veroordeelt het geweld van de ME. De andere kant vindt de bezetters van de universiteiten een stelletje vandalen, eist een veroordeling van Hamas en houdt het woord ‘antisemitisme’ binnen handbereik. Voor mij als academicus roept dit fundamentele vragen op over ons werk en onze rol. Moeten wij in grote maatschappelijke kwesties stelling nemen? Moeten we juist onze neutraliteit angstvallig bewaken? Zeven (niet noodzakelijkerwijs consistente) overpeinzingen. Spoiler: er wordt mij niet genoeg geaarzeld.
Gaza aan de Boelelaan, De Groene Amsterdammer 20 juni 2024
Het ‘memorandum van overeenkomst’ tussen Ethiopië en het door geen enkele staat erkende Somaliland is in Somalië als een bom ingeslagen, schrijft NRC (3/1). Voor de volledigheid: ook Nederland heeft Somaliland behandeld alsof het een onafhankelijke staat is. De Dienst Toezicht en Vertrek van het ministerie van Justitie sloot op 25 juni 2014 een ‘Memorandum of Understanding’ met de Somalilandse immigratiedienst, op grond waarvan Somalilandse vreemdelingen naar Somaliland kunnen worden uitgezet. De tekst van dit document is niet openbaar. Het is niet bekend of op grond van dit document daadwerkelijke uitzettingen hebben plaatsgevonden.
NRC 4 januari 2024
This policy brief addresses European Union support for asylum systems in selected third countries – i.e. Niger, Serbia, Tunisia and Türkiye – through a range of instruments including technical means (advice, training, capacity building), operational assistance (such as Frontex operations in non-EU countries) as well as financial support for refugee status determination, refugee reception, migration and border management. Specific focus is given to the instruments’ compliance with transparency and accountability principles and international law, the extent to which the results achieved have been oriented towards facilitating mobility or the containment of asylum seekers and refugees, as well as their alignment with the United Nations Global Compact on Refugees.
Bachirou Ayouba Tinni, Olga Djurovic and Rados Djurovic, Abdoulaye Hamadou, Meltem Ineli-Ciger, Gamze Ovacık, Fatma Raach, Hiba Sha’ath, Thomas Spijkerboer and Orçun Ulusoy: Shortcomings in EU Cooperation for Externalization of Asylum: Lessons from Niger, Serbia, Tunisia and Türkiye, Brussels: CEPS 2023
